Nowe procedury przy budowie instalacji fotowoltaicznych do 150 kW miały ułatwić i przyspieszyć ten proces, eliminując konieczność uzyskania pozwolenia na budowę. Niestety w praktyce zmiany te okazały się niewystarczające. Budowa instalacji PV wciąż wymaga przejścia przez wszystkie 4 etapy procedury, a skróceniu uległ tylko jeden z nich. Dodatkowo wysokie koszty telemechaniki i długie oczekiwanie na warunki przyłączeniowe nadal stanowią istotną barierę. Nowe przepisy to krok we właściwym kierunku, ale potrzebne są dalsze zmiany, by proces budowy instalacji fotowoltaicznych stał się naprawdę prosty i szybki.
Zmiany w procedurze budowy instalacji PV
Nowelizacja przepisów, która weszła w życie w 2022 roku, miała uprościć i przyspieszyć procedurę budowy instalacji fotowoltaicznych o mocy do 150 kW. Niestety okazało się, że zmiany te są niewystarczające i proces ten wciąż jest skomplikowany i czasochłonny.
Podstawową zmianą jest zwolnienie z konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę dla instalacji poniżej 150 kW. Jednak cała procedura składa się z 4 kroków, z których tylko jeden został wyeliminowany nowymi przepisami.
Ponadto największe przeszkody, jak długi czas oczekiwania na warunki przyłączeniowe czy wysokie koszty telemechaniki, wciąż pozostają bez zmian.
Wysokie koszty telemechaniki
Kosztowny wymóg montażu telemechaniki dla instalacji powyżej 50 kW istotnie obniża opłacalność takich inwestycji. Przy obecnych, znacznie niższych cenach paneli i falowników, wydatek rzędu 100 tys. zł na samą telemechanikę stanowi znaczące obciążenie.
Przy dzisiejszych cenach modułów i falowników, które znacznie spadły, koszt telemechaniki to czynnik mocno ważący - stwierdza Robert Maczionsek z branży fotowoltaicznej.
Dopóki kwestia wysokich kosztów telemechaniki nie zostanie rozwiązana, opłacalność budowy większych instalacji PV będzie niska.
Kroki procedury budowy instalacji powyżej 50 kW
Cały proces budowy instalacji fotowoltaicznej powyżej 50 kW składa się z 4 głównych etapów:
- Weryfikacja dokumentów planistycznych dla danej działki
- Uzyskanie warunków zabudowy jeśli brak mpzp - nawet do 3 miesięcy
- Wystąpienie o warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej - od 4 do 5 miesięcy
- Opracowanie projektu budowlanego i uzyskanie pozwolenia na budowę - ok. 3 miesiące
Jak widać, nawet po ostatnich zmianach w przepisach, proces ten jest skomplikowany i żmudny. Kluczowe znaczenie mają tutaj dwa elementy - warunki przyłączenia do sieci oraz projekt budowlany z pozwoleniem na budowę.
Czytaj więcej: Odkryj Koszt Paneli Fotowoltaicznych: Cena Montażu, Panele Słoneczne z Montażem i więcej
Największe problemy przy budowie instalacji PV
Zdaniem ekspertów największą barierą są wciąż warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, których uzyskanie potrafi trwać nawet 5 miesięcy. Nowelizacja przepisów budowlanych nie objęła procedur po stronie operatorów sieciowych, którzy wciąż działają w tym samym, opieszałym trybie.
Etap procedury | Czas trwania |
Warunki przyłączenia do sieci | 4-5 miesięcy |
Warunki zabudowy bez mpzp | do 3 miesięcy |
Pozwolenie na budowę | ok. 3 miesiące |
Jak wynika z tabeli, to właśnie uzyskanie zgody operatora sieci na przyłączenie instalacji PV stanowi największą przeszkodę czasową. Bez zmiany przepisów również po tej stronie, procedura budowy instalacji będzie wciąż żmudna.
Oczekiwania a rzeczywistość po nowelizacji
W branży fotowoltaicznej panowały duże nadzieje, że nowelizacja przepisów budowlanych faktycznie diametralnie uprości i skróci proces budowy instalacji do 150 kW.
Niestety jak stwierdza Bogdan Szymański z Globenergia, zmiany te okazały się tylko "krokiem w dobrą stronę". Nadal potrzebnych jest wiele modyfikacji, by budowa małych instalacji PV była tak szybka i prosta, jak budowa mikroinstalacji do 50 kW.
Co jeszcze trzeba zmienić by ułatwić budowę
Aby procedura budowy instalacji fotowoltaicznych do 150 kW faktycznie stała się prosta i szybka, konieczne są przede wszystkim następujące zmiany:
- Skrócenie czasu na wydanie warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej
- Obniżenie kosztów lub rezygnacja z obowiązku montażu telemechaniki
- Uproszczenie procedur po stronie operatorów sieciowych
Dopiero gdy te największe bariery zostaną zlikwidowane, nowe instalacje PV będą mogły powstawać sprawnie i bez zbędnych przeszkód biurokratycznych i finansowych.
Podsumowanie
Nowelizacja przepisów dotyczących budowy instalacji fotowoltaicznych do 150 kW miała ułatwić i przyspieszyć cały proces. Niestety jak się okazało, wprowadzone zmiany są niewystarczające i nadal wiele kwestii pozostaje bez rozwiązania. Przede wszystkim nadal mamy do czynienia z bardzo długim oczekiwaniem na warunki przyłączenia do sieci elektroenergetycznej. To właśnie ten element stanowi obecnie największą barierę czasową. Kolejny problem to wysokie koszty telemechaniki, która istotnie obniża opłacalność tego typu inwestycji.
Tymczasem branża fotowoltaiczna spodziewała się, że nowe przepisy faktycznie diametralnie uproszczą i przyspieszą budowę instalacji o mocy do 150 kW. Niestety na razie zmiany te okazały się tylko symbolicznym krokiem we właściwym kierunku. Aby osiągnąć zamierzony cel, konieczne będą dalsze zmiany przepisów - zarówno po stronie prawa budowlanego, jak i energetycznego.
Przede wszystkim niezbędne jest skrócenie czasu oczekiwania na warunki przyłączeniowe od operatorów sieciowych. Ponadto trzeba będzie zmodyfikować przepisy dotyczące telemechaniki, której wysokie koszty obniżają opłacalność inwestycji w instalacje fotowoltaiczne. Warto również rozważyć pewne uproszczenia w innych obszarach procedury, aby cały proces przebiegał sprawnie i bez zbędnych opóźnień.
Podsumowując, zmiany w prawie okazały się niewystarczające i potrzebne są dalsze reformy - zarówno legislacyjne, jak i postawy samych operatorów sieciowych. Tylko w ten sposób można sprawić, by rozwój fotowoltaiki w Polsce nie napotykał już więcej barier administracyjnych i finansowych. Wprowadzone modyfikacje to jedynie mały krok w tym kierunku. Czeka nas jeszcze długa droga, zanim osiągniemy zamierzony cel.